Stepeni tuge: ekonomska devastacija i društveni zaborav
Apstrakt: U proleće 2008. godine, nakon što je Hajneken od Efesa kupio većinski udeo u „Pančevačkoj pivari“ i postao njen vlasnik, ova korporacija je ugasila proizvodnju u pančevačkoj fabrici, otpustila sve preostale radnike sem nekoliko menadžera i, ubrzo zatim, obustavila proizvodnju jedinog preostalog brenda „Pančevačke pivare“, koji je nosio ime osnivača pivare iz sredine 19. veka – Vajfert. Tako je nakon više od 150 godina proizvodnje piva u Vajfertovoj pivari, i više od 280 godina od kako je pivo počelo da se pravi i toči u Pančevu, ovaj grad ostao bez značajnog industrijskog kapaciteta i bez jednog od ključnih kulturnih i identitetskih simbola. Ono što izaziva pozornost istraživača je ogroman jaz koji se uočava između decenijskih nastojanja da se pivara i kultura konzumiranja piva tradicionalizuju i iskoriste u reprezentaciji grada kao industrijskog središta, kao multikulturalne sredine s urbanim senzibilitetom i značajnim habsburškim nasleđem, i potpunog muka koji je pratio zatvaranje pivare i koji još uvek, četiri godine nakon zatvaranja fabrike, vlada. U radu istražujem kako se mogu protumačiti duboko, neugodno ćutanje i tišina koji obavijaju ovaj događaj, odsustvo ma kakve javne rasprave, ali i nepostojanje bilo kakvog artikulisanog neoficijelnog diskursa o ovom gubitku. Polazeći od pretpostavke da je svaki način govorenja istovremeno i način negovorenja, ispitujem kakva je socijalna dinamika suprotnog procesa u konkretnom društveno-ekonomsko-političko-kulturnom kontekstu. Drugim rečima, koja je uloga društvenog ne-sećanja i šta možemo pročitati iz ovog negovorenja, potiskivanja, namernog zaborava?
Ključne reči: ekonomska devastacija, društveni zaborav, pančevačka pivara